www.mateusz.pl

KS. MARIAN PISARZAK MIC

Niepokalane Poczęcie NMP w liturgii rzymskiej

STUDIUM W ASPEKCIE TEOLOGICZNYM I DUCHOWYM

Wstęp

Tajemnica Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w liturgii rzymskiej przekroczyła dziś granice własnego święta dorocznego; jest wspominana także w innych sytuacjach, poza ósmym grudnia. Wszystkie odniesienia do tego misterium, razem wzięte, świadczą o pogłębionym rozumieniu tego wydarzenia w kontekście realizacji boskiego planu zbawienia. Można też wyprowadzić z nich wnioski dla życia duchowego i sakramentalnego.

Tok naszej refleksji będzie następujący. Najpierw spojrzymy na dzieje święta i na kształtowanie się tekstów liturgicznych jemu właściwych. Sięgając do innych miejsc, niż dzień ósmy grudnia, poszerzymy kwerendę tekstów, w których wspomina się Niepokalane Poczęcie. Będzie to stanowić część pierwszą opracowania (I). Następnie przejdziemy do perspektywy teologicznej (II), zamykając ją w sześciu punktach: 1. Niepokalane Poczęcie imieniem charyzmatycznym Maryi, 2. Duchowe piękno Maryi (jest nim świętość w sensie podstawowym, ontycznym, nazwana stanem łaski uświęcającej), 3. Analogia Niepokalanego Poczęcie Maryi do inicjacji chrześcijańskiej, według zasady, że życie duchowe jest oparte na misterium, 4. Niepokalana znakiem wolności od grzechu i zwycięstwa nad szatanem, 5. Misterium Niepokalanego Poczęcia w relacji do misterium i misji Kościoła, powołanego do funkcji dziewicy-rodzicielki, 6. Poczęcie Maryi i problemy ludzkiej egzystencji.

Oto w taki sposób zostaną uwzględnione istotne wątki mariologiczne oraz wnioski płynące z przesłania misterium Niepokalanego Poczęcia NMP.

Spis treści

I. PODSTAWA LITURGICZNA DO REFLEKSJI TEOLOGICZNEJ

1. Święto maryjne: zarys dziejów, normy prawne, analiza tekstów
2. Inne „miejsca”, które respektują tajemnicę maryjną; wnioski z ich przeglądu
3. Uzupełnienie danych w zakresie historii i euchologii

II. TEOLOGIA I ZNACZENIE DLA ŻYCIA DUCHOWEGO MISTERIUM NIEPOKALANEGO POCZĘCIA NMP

1. Charyzmat Niepokalanego Poczęcia inicjatywą i darem Boga Ojca; trzy charyzmatyczne określenia NMP: – Pełna łaski – Pan z Tobą – Pobłogosławiona
2. Duchowe piękno Maryi: „cała piękna”, ponieważ święta. Komentarz do antyfony Tota Pulchra z IX wieku
3. Niepokalane poczęcie Maryi i chrześcijańska inicjacja w misteria Boże. Prymat misterium w życiu duchowym
4. Niepokalana znakiem wolności i zwycięstwa. Człowiek w obliczu realnego grzechu – pojęcie grzechu według tradycji judeochrzescijańskiej i według New Age
5. Niepokalanie Poczęta Oblubienica – początek i wizerunek Kościoła. Powołanie chrześcijanina do funkcji „dziewicy-rodzicielki”
6. Poczęcie Maryi i problemy egzystencji ludzkiej. Życie doczesne i wieczne – darem Bożym. Niepokalane Poczęcie NMP mówi o godności afirmacji życia.

ZAKOŃCZENIE
Niepokalane Poczęcie NMP inspiracją uniwersalną, tematem otwartym w teologii, w ekumenii oraz w dialogu z ruchem feministycznym.

Skróty ksiąg liturgicznych uwzględnionych w opracowaniu

• BrevRom – Breviarium Romanum, I-II, Romae 1961
• CMM – Collectio Missarum de Beata Maria Virgine, I-II, editio typica, Libr. Edi. Vat. 1987
• LG – Liturgia godzin. Codzienna modlitwa Ludu Bożego, I-IV, Poznań 1982-1988
• LH – Liturgia horarum, I-IV, Typis Polyglottis Vaticanis 1972, 2 ed. 1985
• LM – Lekcjonarz mszalny, I-VII, Poznań-Warszawa 1972-1978
• LMM – Lekcjonarz do Mszy o Najświętszej Maryi Pannie, Poznań 1998
• MR 1570 – Missale Romanum. Editio Princeps (1570), pod kier. M. SODI-A.M. TRIACCA, Città del Vat. 1998
• MR 1944 – Missale Romanum, Editio iuxta typicam Vaticanam, Neo Eboraci etc. 1944
• MR 1970 – Missale Romanum, editio typica, Typis Polyglottis Vaticanis 1970
• MR 2002 – Missale Romanum, editio typica tertia, Typis Vaticanis 2002
• MarRom – Martyrologium Romanum, editio typica, Typis Vaticanis 2000
• MRp – Mszał rzymski dla diecezji polskich, Poznań 1986
• OB. – Obrzędy błogosławieństw, 1-2, Katowice 1994
• OCM – Ordo cantus Missae, ed. typica altera, Libr. Edit. Vat. 1987
• OCV – Ordo consecrationis virginum, Lib. Edit. Vat. 1978
• OKDz – Obrzęd konsekracji dziewic, Katowice 2001
• ZMM – Zbiór Mszy o Najświętszej Maryi Pannie, Poznań 1986

© 1996–2004 www.mateusz.pl